Türkiye’nin güçlü bir tarihe sahip olan bir ülke olarak köklü bir tarihe sahip olan Afrika’yı en iyi şekilde anladığına dikkat çeken Erdoğan, milletlerin anlaşabilmeleri için tarihi anlamaları gerektiğini belirterek şunları söyledi:
“Sayın Başkan, saygıdeğer senatör ve milletvekilleri. Tarih, milletler ve ülkeler için son derece önemli bir birikimdir. Tarihi olan milletler, o tarihten alacakları güçle istikbali en güçlü şekilde inşa edebilirler. İşte Gabon, Gabon’un şahsında Afrika çok köklü, çok zengin ve çok eski bir tarihe sahip olmakla yeryüzünde tarihin olduğu gibi istikbalin de şekillendirilmesine özellikle katkı sağlayacak bir kıtadır. Türkiye, bin yıllara sari tarihiyle bir tarihe sahip olmanın ne büyük bir zenginlik olduğunu çok iyi bilmekte ve çok iyi anlamaktadır.”
Bir Afrika atasözü ile sözlerine devam eden Erdoğan, “Sular yükseldikçe, balıklar karıncaları yer. Sular çekilince de karıncalar balıkları yer” dedi ve “Kimsenin bugünkü gücüne ve üstünlüğüne güvenmemesini, zira kimin kimi yiyeceğinin suyun akışına bağlı olduğunu” ifade etti.
Emperyalizm karşıtı ifadelerde bulunan Erdoğan, “Şundan hiç şüphem yok. Zamanı geldiğinde tarih, Afrika’nın elmaslarını, altınlarını, yer altı zenginliklerini, hatta doymayıp Afrika’nın insanlarını alıp, geride kalanlara yoksulluğu terk edenlere hesabını mutlaka ama mutlaka soracaktır” şeklinde konuştu. Erdoğan’ın bu sözleri Gabon Meclisi’nde alkış aldı.
“Afrika ayağa kalkacak ve bir kez daha insanlığa yol gösterecektir” diyen Erdoğan, “Sayın Cumhurbaşkanı’na İstanbul’da söz verdim. En kısa zamanda Gabon’a geleceğim dedim. Ve 2013 yılına Gabon ile başladım. Çünkü verdiğim sözü tutmam gerekiyordu” dedi. Erdoğan, Nijer ve Senegal ile devam ederek Afrika’daki turlarını sürdüreceğini söyledi.
Afrika’da yaşanan gelişmelerin Türkiye’yi de mutlu ettiğini dile getiren Erdoğan, “Tarih sahibi, medeniyet sahibi bir millet olarak her zaman kardeşlik, hayranlık hissettiğimiz Afrika’nın hüzünle batan güneşlerden artık kurtulacağı, umutla doğan güneşlerde aydınlatan güneşlerle doğacağına kalpten inanıyoruz. Afrika’daki uyanışı, dirilişi çok yakından takip ediyor, Afrika’daki kardeşlerimiz kadar umutla seyrediyoruz” dedi.
Türkiye ve Afrika ülkelerinin yakın bir kültür anlayışı olduğuna değinen Başbakan Erdoğan, “Türkiye, Gabon’a ve Afrika kıtasına uzak bir ülke asla değildir. Türkiye buraya fiziken uzak olmadığı gibi kültürel olarak da Afrika’nın yabancı bir ülkesi değildir. Şunu burada hatırlatmak isterim ki, Türkiye, Osmanlı Devleti’nin bakiyesi üzerine inşa edilmiş bir ülkedir. Osmanlı Devleti, Afrika’da yüzyıllar boyunca dostça, kardeşçe, birbirine saygı içinde yaşamanın sembolü olmuştur. Asla ve asla emperyal duygularla hareket etmeyen Osmanlı Devleti, sömürünün en güçlü şekilde karşısında durmuştur. Osmanlı Devleti, hiçbir ülkenin, hiçbir halkın diline, inancına, kültürüne, yaşam tarzına müdahale etmemiş, hiçbir ülke ve halkın sahip olduğu zenginliği kurutasıya tüketenlere benzememiştir. Şu hususun da özellikle altını çiziyorum; Türkiyeli büyük mütefekkir, Afrika aşığı Fethi Gemuhluoğlu’nun ifade ettiği gibi, dinleri, dilleri ve ırkları ne olursa olsun yeryüzünde her milletin hürriyet ve istiklaline kavuşması, bizleri istiklalin karasevdalı aşığı bir millet olarak ancak mesut eder” şeklinde konuştu.
Türkiye’nin, bazı ülkeler gibi Afrika’yla yalnızca maddi çıkarlar için ilişki kurmadığını ifade eden Erdoğan, Türkiye’nin, Afrika ülkeleriyle olan dostluk ilişkilerini geliştirme niyetinde olduğunu belirterek, “Şimdi artık tarihimizden gelen dostluğu yeniden diriltmek, Afrika ile, Gabon ile safları yeniden sıklaştırmak arzusundayız. Tarih boyunca olduğu gibi bugün de Afrika’ya baktığımızda biz diğerlerinin tersine elmasları, altınları, madenleri, yer altı zenginliklerini görenlerden değiliz. Biz, Afrika’ya baktığımızda ortak tarihimizi görüyoruz. Biz Afrika’ya baktıkça sadece ve sadece dost ve kardeşlerimizi görüyoruz. Artık kardeşler arasındaki uzaklığı ebediyen dindirmeye niyetlendik ve bunun için mücadele veriyoruz. Şu anda tarihinden ve medeniyetinden güç alarak doğrulan, ayağa kalkan Afrika’yı destekliyor, insani yardım noktasında tüm imkanlarımızı seferber ediyoruz” dedi.
Gabon’un Orta Afrika’nın değerli bir ülkesi olarak görüldüğünü belirten Başbakan Erdoğan, Gabon’u itibarlı bir ülke yapan hususun, bağımsızlığını kazanmasından bu yana istikrar içerisinde yaşaması olduğunu söyledi. Erdoğan, “Bunda merhum Devlet Başkanı Ömer Bongo Ondimbo’nun siyasi dirayeti ve Gabon halkının sağduyusu son derece etkili olmuştur. Cumhurbaşkanı Ali Bongo Ondimbo’nun vizyonuyla devam eden, yükselen Gabon programının başarılı sonuçlar vereceğine inanıyoruz. Gabon’un bölgesinde oynadığı aktif rolü, bölgede istikrar sağlanmasında takındığı yapıcı tavrı, çoğulcu demokrasinin hayata geçirilmesi için çabalarını takdirle karşıladığımızı belirtmek istiyorum. Hiç kuşkusuz Gabon’un Afrika içinde parlayan bir yıldız haline gelmesinde Gabon Parlamentosu’nun da büyük bir yeri vardır. Bu vesileyle Gabon Parlamentosu’nu da tebrik ediyor, başarılarınızın devamını diliyorum” ifadelerini kullandı.
“Türkiye 2005 yılını Afrika yılı ilan ederek, Afrika ülkeleri ve halklarıyla ilişkilerini geliştirme iradesini ortaya koymuştur” diye konuşan Erdoğan, 2008 yılının Ocak ayında Afrika Birliği’ne üye olan Türkiye’nin, böylece Afrika’ya yönelik kapsamlı bir açılım başlattığını ifade etti. Erdoğan, “Afrika’ya yönelik politikamız; hastalıklarla mücadele, tarımsal gelişme, sulama, enerji, eğitim ve düzenli insani yardımlarımızı da içeren bütüncül bir stratejiye dayanıyor. Yükselen bir ekonomik güç olarak Türkiye, 37 Afrika ülkesinde projeler gerçekleştiren ve kıtada 8 temsilciliği bulunan Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı aracılığıyla Afrika’ya ciddi katkılar sağlamaktadır. Sivil toplum kuruluşlarımız yerel makamlarla işbirliği halinde özellikle; eğitim, sağlık, beslenme ve sulama alanlarında kıta ülkelerinde dikkate değer faaliyetler yürütmektedirler” dedi.
18-21 Ağustos 2008 tarihlerinde İstanbul’da düzenlenen Türkiye-Afrika İşbirliği Zirvesi’nin, Türkiye-Afrika ilişkilerinde yeni bir sayfa açtığını ifade eden Başbakan Erdoğan, bu yıl Ekim ayında düzenlenecek Türkiye-Afrika İşbirliği Zirvesi 2. toplantısının da, kurulmakta olan ortak geleceğin temellerini daha da sağlamlaştıracağına inandığını dile getirdi. Erdoğan, Türkiye’nin Afrika ile hızla gelişen ilişkilerinin en çarpıcı ve somut göstergelerinden birisinin de kıta genelinde diplomatik temsilcilik sayısındaki artış olduğunu belirterek, Afrika ülkeleriyle ilişkilerin geleceğine verilen önem çerçevesinde, bugün itibariyle 26’sı Sahraaltı olmak üzere kıtada toplam 31 adet Türkiye büyükelçiliği bulunduğunu ifade etti. Erdoğan, birkaç ay içinde bu rakamın 34’e çıkacağını söyledi.
Afrika ülkelerinin de aynı girişimlerde bulunması temennisinde bulunan Erdoğan, “Aynı şekilde Afrika ülkelerinin, başkentimiz Ankara’da da büyükelçiliklerini daha da fazlasıyla açmalarını beklemekteyiz. Gabon’un Ankara büyükelçiliğinin de bu yıl açılacak olmasını memnuniyetle karşılıyoruz. Afrikalı kardeşlerimizi yakından ilgilendiren her konuyu özellikle Somali ve Mali’deki sorunları biz de Türkiye’de aynı hassasiyet ve ilgiyle takip ediyoruz. Afrika’nın sorunlarına en iyi çözümlerin Afrika’nın içinden çıkacağına inandığımızı bir kez daha vurgulayarak bölgesel örgütlerin çabalarını desteklemeye devam edeceğimizi belirtmek istiyorum. Aynı şekilde Ruanda’daki sıkıntılara da hep birlikte sahip çıkarak o sıkıntıların da giderilmesinden yana olduğumuzu özellikle ifade etmek istiyorum” dedi.
Türkiye ile Gabon arasındaki ilişkilerin bundan sonra daha da artarak devam edeceğini belirten Erdoğan, “Libreville Büyükelçiliğimizin faaliyete geçişi Afrika’da çok önemli bir ortak olarak gördüğümüz Gabon ile ilişkilerimizi her alanda geliştirme arzu ve irademizin somut bir yansımasıdır. Gabon ile ilişkilerimizi inanıyorum ki bu şekilde çok daha yakından takip etme fırsatımız olacaktır” şeklinde konuştu.
Mevcut ticaret hacminin yeterli olmadığını dile getiren Başbakan Erdoğan sözlerine şöyle devam etti:
“Ticaret ve yatırımları arttırmak için çaba sarf ediyoruz. Ziyaretim sırasında başta tarım ve sağlık alanlarında olmak üzere imzalanan anlaşmalara ülkelerimiz arasındaki ahdi alt yapıyı güçlendirdik. Yasal çerçeveyi tamamlamak üzere vizeyle ilgili yasal imzalarımızı attık ve bundan sonraki süreci çok daha farklı şekilde geliştireceğiz. Tabi Gabon’a gelirken 300 işadamıyla birlikte geldik. Bunların içerisinde 175 girişimcimiz var ki yıllık ciroları 65 milyar dolardır. İhracatları 12 milyar dolardır. Çalışan işçi sayıları ise 429 bin kişidir ve Gabon’da yatırım yapmaya kendilerini özellikle teşvik etmek için kendileri de bizimle birlikte bu seyahatte bulundular ve sektörel bazda yapacakları görüşmelerle Gabon’da gerek yağmur ormanlarının değerlendirilmesi noktasında burada barajlar kurulabilir. Hidroelektrik santrallerden tutunuz içme suyu kullanma suyuna varıncaya kadar bunun yanında doğalgaz konusunda evlere şebekelerle doğalgazların ulaştırılması noktasındaki çalışmaları yapabilecek kabiliyetteki girişimcilerimiz mevcut. Tüm bunların yanında turizm Gabon için önemli bunun altyapısını oluşturabilecek girişimcilerimiz yanımızda. Gıda noktasında uluslar arası konumda yeri olan girişimcilerimiz bizimle birlikte ve tekstilde, konfeksiyonda çok çok başarılı olan arkadaşlarımız alt yapıda üst yapıda yol köprü tüm bunlarda başarılı olan girişimcilerimiz ve 10 yıl içerisinde 500 bin konut Türkiye’de inşa ettik bunların içinde sosyal konutlar var bunların içinde orta tabaka için konutlar var ve bunların içerisinde üst tabaka için konutlar var. Ve bütün bunlara yönelik Gabon’un yılda 20 bin konuta ihtiyacı olduğunu düşünecek olursak bunu çok çok rahatlıkla yapabilecek ve süratle Gabon’un çehresini değiştirebilecek bir gücü yanımızda getirmiş bulunuyoruz. Bunu da bu vesileyle burada hatırlatmakta fayda görüyorum.”
Erdoğan sözlerine şu ifadelerle son verdi:
“Dünyanın en prestijli havayolu şirketlerinden biri olan Türk Hava Yolları İstanbul - Libreville seferlerini çok yakın bir zamanda bu ayın sonu itibariyle başlatacaktır. Gabon’un dünyanın tüm ülkeleriyle en kolay ve en uygun koşullarda bağlantısını sağlama iddiasını taşıyoruz. Gabon ile uluslar arası örgütlerde mükemmel bir iş birliği gerçekleştiriyoruz. Bu çerçevede BM ve İslam İşbirliği Teşkilat bünyesindeki örnek iş birliğimizin aynı ivme ile arzu ediyorum. Sayın başkan değerli dostlar konuşmamın sonunda tekraren ve altını çizerek ifade etmeliyim ki Türkiye ve Gabon Türkiye ve Afrika birbirine uzak coğrafyalar değildir. Tarih boyunca olduğu gibi gelecekte de çok anlamlı bir işbirliği tesis edeceğimize bölgelerimizde barışı, dostluğu, kardeşliği en güçlü şekilde oluşturacağımıza ve bunu savunacağımıza yürekten inanıyorum. Gabon’u büyüten Afrika içinde farklı bir konuma yükselten Gabon Parlamentosu’nu tekrar tebrik ediyorum, başarılarınızın devamını diliyorum şahsınızda tüm Gabon halkına Türkiye’nin selamlarını iletiyorum. Bu düşünce ve duygularla sizleri sevgiyle saygıyla selamlıyor yeniden kavuşmak umuduyla sağlıcakla kalın diyorum.”
08.01.2013 09:35:18